STASZICIADA PILSKA
Król i aktor
26 października 2016, godz. 18.00
wstęp wolny, wejściówki do odbioru w kasie RCK
Kino KORAL
"Król i aktor" to sztuka Romana Brandstaettera z 1951 roku. Premierę miała w Teatrze Polskim w Warszawie 19 kwietnia 1952 roku. Reżyserem spektaklu był Janusz Warnecki, a rolę Staszica grał Maciej Maciejewski. W tym samym roku sztukę wystawiono w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie w reżyserii Władysława Krzemińskiego, tam rolę Staszica grał Alfred Szymański. Dwukrotnie sztuka była zrealizowana w Teatrze Telewizji. Spektakl z 1968 roku reżyserował Władysław Krasnowiecki, on też grał rolę Staszica. W 1974 roku sztukę adaptował i reżyserował Ignacy Gogolewski. W tym spektaklu rolę Staszica grał Jan Bógdoł. Ten spektakl zobaczymy teraz w Pile.
Sztuka "Król i aktor" składa się z sześciu scen dramatycznych. Tytułowy król to Stanisław August Poniatowski, aktor to Wojciech Bogusławski. Akcja toczy się w latach 1780-1790 i dotyczy początków polskiej sceny narodowej. Na tle ówczesnych wypadków politycznych i społecznych Brandstaetter ukazuje zmagania Bogusławskiego o egzystencję i podniesienie poziomu artystycznego teatru narodowego. Król szczerze pragnie narodowej sceny, ale jedyne, co może dać, to godność "dyrektora królewskich widowisk" dla Bogusławskiego i tytuły "nadwornych artystów" dla aktorów. Bogusławski marzy o teatrze służącym całemu narodowi, zaangażowanym, który "wychowuje i kształci" i ze sceny którego będą "grzmieć armaty"! Tymczasem jednak zmaga się z konkurencją teatrów cudzoziemskich, wspieranych przez starostę piaseczyńskiego Ryxa, który ma monopol na organizowanie w Warszawie "oper, komedii, koncertów, redut, spektakli i innych publicznych jakiegokolwiek gatunku zabaw". Spór toczy się o to, czy teatr ma służyć narodowi, czy czyimś partykularnym interesom.
Staszic jest jedną z dwóch głównych postaci sceny trzeciej zatytułowanej "Suknia głupstwa" – drugą jest książę Józef Poniatowski. Obaj reprezentują dwie różne postawy. Staszic swojskość, czyli tytułową "suknię głupstwa": są u nas tacy, co ojczystymi zwyczajami pogardzają i wyszydzają narodowy obyczaj, prostotę i szczerość. Porzucili oni suknię polską, napełniwszy dom cudzoziemcami. Wychowaniem zaszczepili oni w dzieciach nienawiść do tego co polskie, obwozili je po cudzych krajach, wmawiając w nich, że suknia i język polski są suknią i językiem głupstwa. Książę Józef cudzoziemszczyznę – sednem jego postawy są słowa: kto raz Europy zaznał, już więcej smakować nie będzie w tych lichych płodach, które na naszej ziemi wschodzą.
Czas trwania - 80 min. Nagranie archiwalne - czarno-białe.
Cantores Minores Wratislavienses
6 listopada 2016, godz. 18.00
bilet: 10 zł do nabycia w kasie RCK
Sala Miejska, ul. Dąbrowskiego 8
Chór kameralny Cantores Minores Wratislavienses został założony przez E. Kajdasza w 1966 roku. Pod kierunkiem obecnego dyrygenta Piotra Karpety (od 1991) chór został zmniejszony do 18 śpiewaków, by móc zgodnie z aktualnymi tendencjami wykonawczymi prezentować muzykę dawnych epok. Repertuar zespołu liczący ponad 800 pozycji obejmuje całą muzykę Europy od średniowiecza po muzykę współczesną
Zespół dał już prawie 2500 koncertów, dokonał ponad 100 nagrań radiowych, telewizyjnych i płytowych (ponad 40 płyt), występował na licznych festiwalach (m. in. 36 razy na festiwalu Wratislavia Cantans).
Na koncercie w Pile chór wykonana m.in. kompozycje Józefa Ksawerego Elsnera (1769-1854), kompozytora, pedagoga, nauczyciela Chopina. J.K. Elsner w swoich pamiętnikach eksponował rolę i zasługi Staszica w organizacji szkolnictwa muzycznego i teatralnego w czasach Królestwa Polskiego. Podczas pogrzebu Staszica wykonano utwory Elsnera, w którego dorobku jest "kantata z wierszem polskim, przypisana ministrowi Staszicowi"
